Sốc văn hoá là gì?
Sốc văn hoá là một thuật ngữ được dùng để chỉ sự lo lắng và những cảm xúc như: ngạc nhiên, bối rối, mất phương hướng,… mà một người cảm nhận được khi phải hoạt động trong một nền văn hóa mới hay môi trường xã hội hoàn toàn khác, cụ thể như ở nước ngoài.
Đây được xem là một trong những vấn đề thường gặp nhất và cũng chính là trở ngại lớn mà mọi du học sinh phải vượt qua trong quá trình du học. Nếu không vượt qua được, toàn bộ quá trình học sau đó sẽ bị ảnh hưởng xấu thậm chí phải kết thúc trước thời hạn. Không quá khó để vượt qua sốc văn hóa nếu chúng ta hiểu rõ căn nguyên vấn đề từ đâu ra, những giai đoạn của quá trình này và học hỏi kinh nghiệm từ những người đi trước.
Biểu hiện của sốc văn hoá khi đi du học
Một vài những biểu hiện của tình trạng sốc văn hoá khi đi du học bạn cần biết:
- Bận tâm quá mức tới sự thay đổi thể chất nhỏ
- Ngủ quá nhiều hoặc quá ít
- Mong muốn trở về nhà tha thiết
- Thay đổi tâm trạng thất thường: giận dữ, khó chịu, thích ở một mình
- Thiếu tự tin
- Không thể giải quyết các vấn đề cơ bản
Hầu hết các du học sinh khi mới đi du học đều phải trải qua những tình trạng trên, một số người còn bị ảnh hưởng nhiều hơn những người khác. Song, nếu bạn có thể vững vàng vượt qua, thì những cú "sốc văn hoá” khi du học thường sẽ không còn là vấn đề, và ngược lại có thể giúp bạn hiểu rõ hơn, cũng như vượt qua được những giới hạn của bản thân.
Bốn giai đoạn sốc văn hoá
Sốc văn hóa có thể chia thành bốn giai đoạn chính:
Giai đoạn hứng thú
Ngay khi đặt chân đến một địa điểm mới, chúng ta chắc chắn bị cuốn vào tất cả những điều tuyệt vời mà những trải nghiệm mới mang đến cho mình, từ phong cách sống cởi mở, những âm thanh của phố phường huyên náo, mùi hương ngọt ngào của vườn hoa trải bạt ngàn, hay hương vị thức ăn chẳng thể tìm thấy ở quê hương mình. Trong giai đoạn này, bạn vẫn có khả năng nhận thức sự tương đồng về văn hóa cũng như bị quyến rũ bởi những khác biệt.
Giai đoạn khủng hoảng
Thế nhưng, giai đoạn hứng khởi sẽ trôi đi rất nhanh, thay thế cho những nỗi lo lắng khôn nguôi. Bạn lo lắng về mọi thứ, cũng như với một số bạn, giai đoạn này có thể ập tới ngay thi bạn đặt chân lên một quốc gia mới. Bạn sẽ thấy choáng ngợp với tất cả mọi thứ khiến bạn cảm thấy như mình vừa trải qua một thay đổi lớn trong cuộc đời, khi mọi sự chuẩn bị trước đây đều không đủ.
Gia đoạn điều chỉnh
Sau một thời gian cảm thấy mệt mỏi vì môi trường mới, cuối cùng bạn cũng dần chấp nhận sự thật ấy và thúc đẩy bản thân thay đổi. Bạn đã dần đi đến việc làm quen với môi trường mới và đã dần tìm được sự cân bằng của cảm xúc. Thay vì cảm thấy khó chịu, chúng ta thử trải nghiệm điều khác biệt. Những góc nhìn tiêu cực ban đầu sẽ được thay thế bằng diểm nhìn tích cực hơn sau khi bạn tiếp xúc và có những "deep talk” với bạn bè xung quanh. Và bạn sẽ quan tâm đến việc tìm hiểu thêm về quốc gia sở tại của bạn và nỗ lực hơn để phù hợp hơn.
Giai đoạn thích nghi
Bước qua giai đoạn sốc văn hóa khủng khiếp nhất, giờ đây bạn cảm thấy vô cùng thoải mái khi sống ở ngôi trường mới, cũng đầy tự hào như khi bạn cố gắng hết sức để vượt qua ải cuối cùng trong trò chơi sinh tồn vậy. Bạn có thể nói chuyện với người lạ như khi nói cùng với những người cùng chung ngôn ngữ, bạn nhận được sự tin tưởng từ những người khác biệt. Chắc chắn, bạn vẫn nhớ bạn bè và gia đình của mình, nhưng những người bạn và hoạt động mới của bạn đã trở thành một phần trong cuộc sống hàng ngày.
Vậy nên, cũng đừng nghĩ rằng sốc văn hóa là điều gì đó quá kinh khủng mà mình không thể vượt qua. Với những bạn đang trải qua cú sốc này, hãy cứ đơn giản nghĩ rằng mình chỉ đang ở giai đoạn kinh khủng nhất thôi mà. Những gì tuyệt vời nhất vẫn còn ở lại phía sau.
Cách khắc phục sốc văn hoá
- Chủ động tìm tòi, học hỏi văn hóa nước bản địa, khi đã có sự am hiểu nhất định, bạn sẽ giảm thiểu phần nào về sự bất ngờ và khó khăn sẽ xảy đến trong tương lai.
- Giữ vững tư tưởng của mình: mỗi khi mủi lòng, luôn tự nhắc mình lý do tại sao bạn thực sự ở đây, liệu có đáng để đánh đổi nền giáo dục cao cấp, các cơ hội tốt hơn trong tương lai với một cảm giác thoải mái hơn không
- Hãy thực tế và để mình rộng mở: Nhưng chúng mình đã đề cập, mọi người ở môi trường mới sẽ có cách suy nghĩ và hành vi ứng xử khác với môi trường ở quê nhà. Văn hóa tác động lên tính cách và hành động của con người, hãy đặt suy nghĩ của mình trên phương diện lớn hơn và rộng mở, bạn sẽ cảm thấy nhẹ lòng hơn rất nhiều. Không dễ dàng gì để hòa nhập với văn hóa mới nhưng nếu bạn giữ được sự tự tin, và sẵn sàng tìm kiếm sự giúp đỡ, bạn sẽ nhận được những kinh nghiệm đáng quý trong cuộc đời.
- Đừng bỏ cuộc quá nhanh chóng và hãy tìm sự giúp đỡ khi bạn cần: Liên hệ với bạn bè/người thân qua facebook, Zalo,… là phương pháp nhanh chóng nhất mỗi khi bạn cảm thấy ngộp thở. Nếu như cảm giác "sốc nhiệt” vẫn chưa hết, hãy tìm kiếm dịch vụ tư vấn sinh viên quốc tế tại trường. Hầu như các trường đại học tiêu chuẩn nào cũng có bộ phận tư vấn và giúp đỡ sinh viên quốc tế hòa nhập và giải quyết các vấn đề học tập cũng như cá nhân.
- Rèn luyện bản thân: Sử dụng thời gian của bạn với việc rèn luyện thân thể như chạy bộ, chơi cờ, hoặc tham gia vào nhóm nhảy cổ vũ mà bạn yêu thích. Vì thể thao giúp bạn khỏe mạnh, đầu óc nghĩ thoáng hơn, phòng tránh các rủi ro về tâm lý. Vì vậy, hãy xem hoạt động thể chất là một phần không thể thiếu trong lịch trình hằng ngày của bản thân.
- Tham gia các câu lạc bộ, hội nhóm: Trước mỗi kì học tại Mỹ, nhà trường và các tổ chức sinh viên sẽ tổ chức những buổi giới thiệu về trường, được gọi là Orientation. Đây là cơ hội tốt nhất cho du học sinh tìm hiểu về các truyền thống của trường, làm quen với bạn bè quốc tế cũng như người bản xứ. Trong buổi Orientation, bạn sẽ tìm hiểu được mọi thông tin về các câu lạc bộ, hội nhóm phù hợp với bạn.
(ST)
HOTLINE tư vấn du học miễn phí 24/7: 0919 16 42 43
Tư vấn Du học & Tuyển sinh Mỹ - Canada hàng đầu Việt Nam
- Miễn phí tư vấn hồ sơ du học 24/7
- 12 năm kinh nghiệm hoạt động toàn diện về du học
- Đối tác mật thiết với 400+ trường uy tín tại Mỹ và Canada
- Đặt lịch hẹn gặp gỡ trực tiếp với Đại diện trường mà PH-HS quan tâm
- Làm hồ sơ Visa & luyện phỏng vấn với giáo viên nước ngoài
